Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Dr. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Onlarla iftihar ediyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. O da kabul etti. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bьtьn tьrlere saygэm var. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Beni зok etkiledi. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. . Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Эntihara kadar gidebilirdim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Orada doрdum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Borusan bunlardan biridir. Tiyatroda, operada, sinemada. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ne gelen oldu ne de giden. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Beni onun yanэna verdiler. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Цrneрin bakkala giderken. Saim Akзэl. Bana "Sen kemana" dediler. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Okul Эstanbul'daydэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Юimdi de Эsrail-Filistin. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. "Hani юarkэ"" diye sordum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. . Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. . Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. O rahatsэz oluyordu. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bunlarsэz yapamam. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Эnюallah dьzelir. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Borusan bunlardan biridir. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Юimdi de Эsrail-Filistin. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Okul Эstanbul'daydэ. Bunlarsэz yapamam. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Цrneрin bakkala giderken. O rahatsэz oluyordu. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Beni onun yanэna verdiler. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Onlarla iftihar ediyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Kitap ve gazete okumayэ da. . Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. O da kabul etti. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Ne gelen oldu ne de giden. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. . Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Saim Akзэl. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Orada doрdum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Эnюallah dьzelir. Enstrьman црrenmek зaba ister. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. . Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Beni зok etkiledi. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. . Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Dr. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bana "Sen kemana" dediler. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Эntihara kadar gidebilirdim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm.